Op vinkenslag

Een vink profiteert van mijn korte rustpauze tijdens het snoeien van de blauweregen om te komen zien wat de mezen uit het voederbakje met zonnebloempitten hebben laten vallen. De vogels laten zich niet gewillig fotograferen, maar met het fototoestel in de aanslag op de keukentafel kon ik deze kans natuurlijk niet laten liggen.

Blauweregen gesnoeid

Op de valreep van februari naar maart maar vroeger dan vorig jaar heb ik de blauweregen gesnoeid. Veel werk was er dit jaar niet aan. Er waren iets minder uitlopende takken en er hoefde ook niet zoveel opgebonden te worden. De takken weerspiegelen zich in de regenton...


... en tekenen zich nog dreigend af tegenover een hemel die twijfelt tussen winter en lente. Onvoorstelbaar haast dat hier straks weer watervallen van bloementrossen voor zoetbenevelde luchten zullen zorgen.

De pruimelaar wacht geduldig

Geen haast voor de pruimelaar. Al een tijdlang vormen zich de botjes. Vanaf nu zullen ze almaar meer zwellen tot ze weer in prachtig roze uitbarsten.

Krokussen kondigen de lente aan

Eén voor één beginnen ook de krokussen te bloeien als kleine maar dappere voorjaarsboden van een hopelijk mooie lente.


Pas als je dicht genoeg kijkt, zie je het prachtige patroon van deze krokus in 'streepjesjurk'.

Helleborus kijkt naar boven

Zonniger en zachter weer zorgt ervoor dat de helleborus zijn bloemen naar boven richt. Dat levert dan dit fraaie plaatje op.

Doen in februari

Februari is vaak nog de koudste maand van het jaar. Maar toch merk je dat de dagen langer worden en de eerste tekenen van groei verschijnen. Tijd om alles in gereedheid te brengen en plannen te maken voor het nieuwe moestuinseizoen.

In zijn 'Moestuin Werkboek' geeft Peter Bauwens de volgende tips voor februari:

- Winterharde moestuinplanten als winterpostelein, kervel, veldsla en rucola kunnen nog geoogst worden
- Bij droog weer de grond en de indeling van de tuin voorbereiden. De grond mooi los en rul maken volstaat
- Zeekool en aardperen forceren en bleken
- Tuinkers in volle grond zaaien op een dichte rij en afdekken met vliesdoek
- Vanaf de tweede week van februari kan pastinaak (2 cm op een rij, later uitdunnen op 10 cm) en prei (op een beschut zaaibed) gezaaid worden
- Vijgen na de strengste vorst snoeien: te lange doorgeschoten scheuten halveren en oude versleten takken verwijderen
- Bij gunstig zacht en vorstvrij weer de eerste tuinbonen in volle grond zaaien. Eveneens te zaaien: rode biet, snijbiet en spinazie (bij nat en/of te koud weer best nog 2 weken uitstellen)

Op het einde van de maand:

- Op de plaats voor de vroege gewassen goed verteerde en gezeefde compost aanbrengen: mooi open harken en daarna licht onderwerken
- Zaaien: eerste worteltjes en radijsjes; pepers en paprika (1 cm diep en 1 cm uit elkaar zaaien in een verwarmd zaaibakje bij 20°C)

Zelf ben ik nog niet echt in actie geschoten. Ik ben zelfs rijkelijk laat met het posten van de werktips voor februari. Maar vandaag heb ik in het Vlaams Zaadhuis toch al rode en gele plantajuintjes gekocht. Het begint stilaan weer te kriebelen. Hopelijk komen er straks wat zonniger weekends, zodat we met goede moed aan de slag kunnen gaan.

'Moestuin werkboek' van Peter Bauwens (Uitgeverij Unieboek - Het Spectrum bv, Houten - Antwerpen i.s.m. in2lifestyle.nl, 2010)

Zeekool

In zijn 'Moestuin werkboek' en tijdens een onlangs bijgewoonde voordracht had Peter Bauwens van De Nieuwe Tuin me enthousiast gemaakt voor de teelt van de vaste groente zeekool. Groot was dan ook mijn geluk toen ik vanmorgen nog enkele planten aantrof tijdens de opendeurdagen van het Vlaams Zaadhuis.


Voorlopig kan ik met de plantjes nog niet veel aanvangen, maar hopelijk kunnen we over een jaar of over twee jaar al met het bleken (en verorberen) van de zeekoolscheuten beginnen.

De illustratie met tekst over de teelt van zeekool komt uit het 'Moestuin werkboek' van Peter Bauwens (Uitgeverij Unieboek - Het Spectrum bv, Houten - Antwerpen in samenwerking met in2lifestyle.nl, 2010).

Klimop eraf

Vanmorgen was ik in een nieuwbouwwoning en zag ik dat men er dezelfde fout had gemaakt als ikzelf en mijn buren jaren geleden: snelgroeiende klimop langs een draad planten om snel van privacy te kunnen genieten. Ik beklaag het me al jaren. Niks verkeerd met de klimop, maar een minder snel groeiende (of woekerende) soort met kleiner blad zou al zo efficiënt geweest zijn. Zelfs al was het dan misschien ietsje langer wachten geweest tot de klimop de bovenkant van de Bekaertdraad had bereikt. De klimophaag snoeien is telkens een tijdrovend en lastig karwei.

Deze middag heb ik de klimop aan de ene kant van ons perceel verregaand ingekort. Op sommige plaatsen was deze groene haag al ruim 30 centimeter boven de draad gegroeid. Mijn elektrische heggenschaar was te licht voor het werk, dus kwam de takkensnoeitang eraan te pas. En gelijk snoeide ik de kant bij de buurvrouw ook mee. Op sommige plaatsen blijft er amper klimop over, maar die gaten zijn over enkele weken zeker weer met nieuw blad gevuld. Dertig centimeter aan de bovenkant eraf, dat betekent voor straks heel wat meer zon in de moestuin. Al geeft die vandaag wel verstek: ik staakte het werk bij de eerste regenval. Het opruimen van het snoeiafval aan mijn kant zal voor later zijn.

Bloeiend vetplantje

Vorige donderdag gebeurde de opmeting voor de veranda-uitbouw van onze keuken. Bij die keukenuitbreiding werd rekening gehouden met een laag muurtje voor een vensterbank waarop ik weer cactussen en vetplantjes kan plaatsen. Vele jaren terug hadden we een zonnige vensterbank op ons appartement in Gent. Daar deden de cactussen het bijzonder goed. Na de noodgedwongen verhuizing stonden de planten drie jaar te verpieteren in een weinig zonnige woning. In ons eigen huis in het Meetjesland kwam nog een restant in de bureauruimte terecht. Hier kunnen ze weliswaar van de zon genieten, maar trekken ze te weinig de aandacht en is het toch maar een rommelig boeltje.


Vaak zie je pas als je zo'n planten van dichtbij gaat bekijken hoe mooi ze wel zijn. Zoals deze bloempjes bewijzen. Dit is een vetplantje dat we in april 2005 meegebracht hebben uit de tropische tuin Monte Palace op Madeira. Het kwam nu pas voor het eerst in bloei.

De helft van de helleborussen bloeit

Van de zes helleborusplanten die ik een jaar geleden kocht zijn er drie aan het bloeien. De andere drie laten voorlopig nog geen bloemknoppen zien.


Bij een van de niet-bloeiende planten zijn een aantal zaailingen zichtbaar. Ook de zaadjes die ik vorig jaar in een aantal plastiek potjes heb gezaaid zijn nu aan het kiemen. Ik ben benieuwd of die ooit bloeiende planten gaan opleveren. Dit zaad heb ik zowel in mijn eigen tuin vergaard als in een aantal tuinen vorige zomer in Frankrijk.

Maria-Lichtmis

Vandaag is het Maria-Lichtmis. Een blik op Wikipedia leert daarover het volgende...

Maria-Lichtmis of kortweg Lichtmis is een christelijk feest dat op 2 februari gevierd wordt. Het is de herdenking van de 'Opdracht van de Heer in de Tempel' en het zuiveringsoffer dat Maria veertig dagen na de geboorte van Jezus volgens de Joodse wet (zoals beschreven in Leviticus, hoofdstuk 12) moest brengen; vandaar de Latijnse naam Purificatio Mariae. Het is de laatste feestdag waarvan de datum verbonden is aan die van Kerstmis, hij valt namelijk 40 dagen daarna. (...)

In Europa raakte het feest vermengd met dat van de christelijke heilige Brigida, wier naamdag op 1 februari valt. Haar verering is wederom terug te voeren op die van de voorchristelijke Ierse godin Brigid en de viering van het Keltische lichtfeest Imbolc. Dit festival markeerde het midden tussen het wintersolstitium en de lente-equinox.

Ook in het boek 'De Spirituele Tuin (Uw groene buitenruimte gericht op innerlijke rust)' van Keith Mitchell (oorspronkelijke titel: 'The Garden Sanctuary'), in het Nederlands uitgegeven door Kosmos-Z&K Uitgevers, Utrecht-Antwerpen, krijgt Maria-Lichtmis zijn plaats in de natuurlijke kalender. In een wiel met acht spaken (zie illustratie) wordt de jaarlijkse wisseling van de seizoenen voorgesteld, met 'kardinale punten' of omslagdagen van de vier seizoenen. Na Maria-Lichtmis volgt 'de wedergeboorte van het licht'.

Deze afbeelding deed me terugdenken aan onze oude dorpspastoor, die ook leefde volgens het ritme van de seizoenen. Iets wat in onze jachtige maatschappij helemaal niet meer mogelijk is. Voor hem betekende dat: met de kippen op en met de kippen weer op stok. Of vroeg gaan slapen in de winter en langer van de dag genieten in de zomer. Eeuwenlang heeft de mens zo geleefd. De natuur was de maatstaf voor alles en de 'kardinale punten', zoals Mitchell ze noemt, waren aanleiding tot feesten. Dat was al zo in de voorchristelijke tijd. Bij de kerstening werden de 'heidense' gebruiken door de Kerk gerecupereerd.

Maria-Lichtmis markeert het einde van de winter en de komst van de lente, een tijd van zuivering en voorbereiding, legt Mitchell uit.

De lente is een periode van zuivering en vernieuwing. Niet voor niets kent de katholieke kerk de vastentijd. Die begint op Aswoensdag en is een zesenveertig dagen lange voorbereiding op Pasen.